Μουσείο, Αρχαιολογικό Βεργίνας

Ο Mουσειακός Xώρος της Βεργίνας δημιουργήθηκε για να προστατεύσει και να εκθέσει στο κοινό τα σημαντικά ευρήματα της ανασκαφικής έρευνας του Μανώλη Ανδρόνικου στη Μεγάλη Τούμπα, το τμήμα του νεκροταφείου των Αιγών που περιείχε τους βασιλικούς μακεδονικούς τάφους. Η Μεγάλη Τούμπα ήταν ένα τεχνητός γήλοφος που δημιουργήθηκε στην αρχαιότητα για την προστασία των βασιλικών τάφων. Ο χαμηλός λόφος που έχει δημιουργηθεί σήμερα στο χώρο δίνει στον επισκέπτη μια εικόνα αυτής της τούμπας. Κάτω από το λόφο αυτό κρύβεται το μουσείο, που έχει τη μορφή κυψέλης, με τέσσερις εξαγωνικές αίθουσες, καθεμία από τις οποίες διαθέτει χωριστή πυραμιδοειδή οροφή. Με τις εξαγωνικές αίθουσες επικοινωνούν δύο επιπλέον μακρόστενες αίθουσες, που στεγάζουν τους δύο βασιλικούς τάφους. Μπαίνοντας στο μουσείο, λόγω και του χαμηλού φωτισμού θα αισθάνεστε σαν να βρίσκεστε κάτω από το έδαφος. Στην πρώτη αίθουσα, από τις μακέτες και τις φωτογραφίες των ανασκαφών, μπορείτε να πάρετε μια ιδέα για την αρχική μορφή της Μεγάλης Τούμπας και για τη θέση των τάφων μέσα σ’ αυτήν. Στα αριστερά σας θα δείτε μια σειρά από επιτύμβιες στήλες του 4ου αι. π.Χ., μερικές από τις οποίες φέρουν εντυπωσιακή ζωγραφική διακόσμηση και επιγραφές με τα ονόματα των νεκρών. Στη δεύτερη αίθουσα θα δείτε τον τάφο των ελευθέρων κιόνων. Την πρόσοψή του διαμόρφωναν τέσσερις ελεύθεροι δωρικοί κίονες, που σώζονται ως σήμερα μέχρι κάποιο ύψος. Οι κίονες αυτοί ήταν επιχρισμένοι και έφεραν ραβδώσεις μόνο στην μπροστινή πλευρά. Το υπόλοιπο μνημείο δε σώζεται σε καλή κατάσταση, ενώ τα κινητά ευρήματα είχαν συληθεί. Η κατασκευή του τοποθετείται πιθανόν στο 300 π.Χ. Στην επόμενη αίθουσα θα περάσετε από μια μικρή ξύλινη πλατφόρμα που περνά δίπλα από το κτίριο που ονομάστηκε Ηρώο. Πρόκειται για ένα ορθογώνιο κτίριο που ο ανασκαφέας θεώρησε ότι σχετιζόταν με τη λατρεία του νεκρού που ήταν θαμμένος στο βασιλικό τάφο και μάλλον βρισκόταν έξω από την τούμπα. Δίπλα ακριβώς από το Ηρώο βρίσκεται ο επονομαζόμενος «τάφος της Περσεφόνης». Πρόκειται για έναν τάφο θαλαμοειδούς τύπου που σχηματίζεται από μεγάλες πώρινες δοκούς. Στους τρεις εσωτερικούς τοίχους του τάφου σώζονται εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες με θέμα την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, των οποίων αναπαραστάσεις σε φυσικό μέγεθος μπορείτε να δείτε και στους τοίχους της αίθουσας. Η ζωντάνια των χρωμάτων και η δύναμη της πινελιάς οδήγησαν τους μελετητές στην υπόθεση ότι αποτελούν έργα μεγάλου ζωγράφου της αρχαιότητας, ίσως του Νικόμαχου. Ακολουθώντας το διάδρομο θα φτάσετε στην ξύλινη σκάλα, που οδηγεί στο βασιλικό τάφο, τον πιο εντυπωσιακό και πλούσιο σε ευρήματα τάφο της Βεργίνας, που βρέθηκε ακέραιος και ασύλητος το 1977. Η σκάλα βρίσκεται στη θέση του αρχαίου μονοπατιού με μεγάλη κλίση που οδηγούσε στον τάφο. Ο τάφος είναι ένα καμαροσκέπαστο οικοδόμημα που αποτελείται από έναν προθάλαμο και ένα δωμάτιο. Είναι το μεγαλύτερο σωζόμενο δείγμα αυτού του είδους μακεδονικού τάφου. Στο δωμάτιο βρέθηκε μια ταφή μέσα σε χρυσή λάρνακα, που αποδόθηκε στον Φίλιππο Β’, βασιλιά της Μακεδονίας και πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος δολοφονήθηκε στο θέατρο των Αιγών το 336 π.Χ., ενώ στον προθάλαμο βρέθηκε γυναικεία ταφή, πιθανόν της Κλεοπάτρας, της τελευταίας συζύγου του Φιλίππου Β’. Κατεβείτε τη σκάλα για να θαυμάσετε, πίσω από ένα τεράστιο κρύσταλλο, τη μνημειακή του πρόσοψη με τους δωρικούς κίονες. Στη ζωφόρο του μνημείου σώζεται τοιχογραφία με σκηνή κυνηγιού μέσα σε άλσος, που ξεχωρίζει για τη ζωντάνια των χρωμάτων και την έντονη κίνηση. Η επόμενη ξύλινη σκάλα οδηγεί στον επονομαζόμενο «τάφο του Πρίγκιπα». Πρόκειται για ένα μακεδονικό τάφο του ίδιου τύπου με τον προηγούμενο, αλλά μικρότερου και μεταγενέστερου χρονολογικά. Μέσα στο δωμάτιο του τάφου βρέθηκε ταφή ενός δεκατετράχρονου αγοριού, που προφανώς ανήκε στη βασιλική οικογένεια, γι’ αυτό και ο τάφος ονομάστηκε συμβατικά «τάφος του Πρίγκιπα». Στην πρόσοψη φέρει ανάγλυφες και ζωγραφισμένες ασπίδες και εντυπωσιακά μαρμάρινα θυρόφυλλα. Στο εσωτερικό του προθαλάμου σώζεται τοιχογραφία με παράσταση αρματοδρομίας. Ξαναγυρνώντας στην τελευταία εξαγωνική αίθουσα, θα έχετε τη δυνατότητα να θαυμάσετε τα πλούσια ευρήματα των δύο αυτών τάφων. Σε ξεχωριστές προθήκες εκτίθενται οι δύο χρυσές λάρνακες που βρέθηκαν στο βασιλικό τάφο και περιείχαν τα οστά των νεκρών. Οι λάρνακες διακοσμούνται με χρυσά ανθέμια και ρόδακες και τα καλύμματα με δεκαεξάκτινο αστέρι. Μαζί με τη λάρνακα του Φιλίππου εκτίθεται το εξαιρετικής τέχνης χρυσό στεφάνι από φύλλα και βελανίδια, ενώ μαζί με τη λάρνακα της Κλεοπάτρας τα βαρύτιμα κοσμήματα που συνόδευαν την ταφή και το χρυσοΰφαντο πορφυρό ύφασμα στο οποίο ήταν τυλιγμένα τα οστά της νεκρής. Τα οστά στον τάφο του Πρίγκιπα είχαν φυλαχτεί μέσα σε μια ασημένια υδρία, που στο λαιμό της είχε περασμένο ένα χρυσό στεφάνι και εκτίθεται σε χωριστή προθήκη. Στις υπόλοιπες προθήκες θα δείτε όπλα και σκεύη. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο σιδερένιος και χρυσοστόλιστος θώρακας, η θήκη για τα βέλη από κράμα χρυσού και αργύρου, το ασημένιο σουρωτήρι για τη διήθηση του κρασιού και μια ασημένια οινοχόη με κεφαλή σατύρου κάτω από τη λαβή, όλα από τον τάφο του Φιλίππου. Αξίζει να προσέξετε τη ζωφόρο της χρυσελεφάντινης κλίνης που βρέθηκε στον τάφο του Φιλίππου. Πρόκειται για μικρές ανάγλυφες μορφές από ελεφαντόδοντο, πραγματικά αριστουργήματα της μικρογλυπτικής. Δύο από τις κεφαλές που σώζονται θεωρούνται πορτρέτα του Φιλίππου Β’ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Άποψη προπλάσματος του βασιλικού τάφου της Μεγάλης Τούμπας στον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας. Η πρόσοψη του «τάφου του Πρίγκιπα» από το εσωτερικό της θολωτής αίθουσας, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βεργίνας. Χρυσή λάρνακα από τους βασιλικούς τάφους, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βεργίνας? διακρίνεται το δεκαεξάκτινο αστέρι. Άποψη αίθουσας η οποία προστατεύει τους βασιλικούς τάφους, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βεργίνας.